ساز موسیقی چیست؟
این سوال همیشه در ذهن ما هست که ساز موسیقی چیست و اولین بار چجوری پدیدار شد؟
ساز به ابزار نواختن موسیقی گفته میشود.اگرچه هر وسیلهای را که صدا بدهد میتوان ساز دانست ولی در این مقاله منظور از ساز وسایلی است که صرفاً برای اجرای ساز موسیقی ساخته شدهاست.
طبیعیترین وسیله آواز، گلو و حلق طبیعی انسانی و سادهترین وسیله ایجاد وزن، دستهای آدمی است. انسان با برهم زدن دستها وزن را نگاه داشته و نغمهها و آهنگها را همراهی میکردهاست. بعدها بشر از شاخ حیوانات و روئیدنیهایی که در دسترس داشت. سازهای بادی مانند بوق و نی اختراع کرد و با کمک حس شنوایی سوراخهایی با توجه به معتقدات نجومی و اعداد مقدس در آنها تعبیه نمود که اکنون به صورتهای گوناگون تکامل یافتهاست.
انواع ساز
سازها بسته به نوع و ابزارهایی که با خود دارند و بسته به فرهنگ های متفاوت دنیا میتوانند متفاوت باشند . هر یک از ساز ها بسته به دیدگاه و سبک زندگی افراد در جای جای دنیا به وجود آمده اند.
ساز زهی
سازهای زهی
همانطور که از نام آن معلوم است، در سازهای زهی صدا از لرزش زه یا تار و سیم ایجاد میشود. این لرزش نیز از طریق ضربه، زخمه، کشیدن کمان و آرشه در ساز تشکیل میشود. این سازها در ارکسترها نیز اهمیت زیادی دارند و بخش اصلی آن را تشکیل میدهند. البته این سازهای زهی زیر شاخههای دیگری نیز دارند که از آنها میتوان به ساز زهی زخمهای، آرشهای و کوبشی اشاره کرد.
در چندی از ساز های زهی شکم از دو بخش تار و کمانچه تشکیل شده است. گاهی نیز بر روی یک یا دو قسمت از آن پوست کشیده می شود. این پوست غالبا از شکمبه ی گوسفند تهیه می شود. چندی از ساز های زهی با استفاده از انگشت نواخته می شوند و بعضی نیز با استفاده از مضراب. شکل مضراب در انواعی از ساز های زهی متفاوت است. گاه فلزی و گاه از جنس شاخ یا پلاستیک و بالاخره بعضی اوقات از پر مرغ است.در زیر به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
- سه تار
- پیانو
- سنتور
- کمانچه
- ویولن
- شورانگیز
- گیتار بیس
سازهای بادی
اگر میخواهید بدانید که بعد از صدای انسان، چه سازی برای نواختن موسیقی استفاده میشد، پس با ما همراه باشید. سازهای بادی از اولین آلات موسیقی بودند که به دست بشر ساخته شدند. انسانهای قرون گذشته آموخته بودند که با دمیدن در مخروط، برگ، یا حتی شاخ حیوانات میتوانند صدایی بلند و بوقی مانند تولید کنند. آنها با استفاده از این دانش به ساختن آلات موسیقی کنونی پرداختند. ساز بادی را میتوان یکی از قدیمیترین سازهای کشف شده دانست. سازی که از سوراخ کردن استخوان (انسان یا حیوان) ساخته شده است. برای نواختن موسیقی با این ساز، باید درون آن بدمید و هوا تولید کنید. به این ترتیب از حرکت جریان هوا در آن، آهنگی دلنشین ایجاد میشود. البته برای دسترسی به این ساز، نیازی نیست که دنبال استخوان حیوان یا انسان مرده بگردید. این سازها در سه نوع ساز بادی چوبی، ساز بادی برنجی و ساز شستی دار بادی در بازار یافت میشوند. در زیر به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
- ترومپت
- ترومبون
- فلوگل هورن
- کورنت (CORNET)
- فرنچ هورن
- توبا
- یوفونیوم
برای آشنایی بیشتر با انواع سازهای بادی روی لینک مورد نظر کلیک کنید.
ساز کوبه ای
سازهای کوبهای
به سازهایی گفته میشود که از طریق ضربه، تکان، سایش، خراش یا هر عمل دیگری که منجر به نوسان شود، تولید صدا کنند. وظیفهٔ اصلی سازهای کوبهای معمولاً اجرای ضربآهنگ (ریتم) در متن آهنگ است، ولی توانایی اجرای ملودی را هم دارند. تاریخچهٔ سازهای کوبهای به هزاران سال پیش برمیگردد. این سازها احتمالاً پس از صدای انسانی قدیمیترین نوع سازها هستند. سازهای کوبهای را عموماً میتوان به دو دستهٔ سازهای کوبهای با کوک معیّن مثل زیلوفون و سازهای کوبهای با کوک نامعین مثل انواع طبل تقسیم کرد. در زیر به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
- بلز
- تومبا
- طبله
- دهل
- تنبک (تمبک)
- تشمال
- دمام
- دف
- تمپو
- ناغارا
- دایرهزنگی
- طبل
- سنج
ساز صفحه کلیدار
سازهای صفحه کلیددار
سازی است که برای نواختن آن از صفحهکلید یا (شستی)استفاده میشود. انواع ساز های شستی دار شامل ارگ، ارگ بادی، ارگ هموند، پیانو، کلاویکورد، هارپسیکورد، چلستا، آکوردئون، ملوترون و سینث سایزر میباشد که شناخته شدهترین اینگونه سازها پیانو و ارگ است. در زیر به چند مورد از آنها اشاره میکنیم.
- پیانو
- ارگ
- کلاوسن
- کلاویکورد
- چمبالو
- هارپسیکورد
- چلستا
- آکوردئون
- هارمونیون
- گارمون
- ویرجینال
- کالیمبا
سخن آخر
انسانها از همون روز ازل با تولید صداهایی با دهان خود موسیقی و آواز ایجاد میکردند که این کار با پیشرفت کشورها سازها در کشوهای مختلف با توجه به فرهنگ های و ملیت و قومیت های مختلف دنیا تغییر بزرگی کرد که امروزه ما میتوانیم با انواع آنها آشنا شویم و از شنیدن آنها لذت ببریم. ممنون که مطالب ما را تماشا کردید.
اگر علاقمند به ساز خاصی هستید لطفا اسم آن ساز را به ما بگید تا ما بتوانیم محتوایی در باره آن براتون به اشتراک بزاریم.