در چند مقاله پیش، به معرفی ساز بادیِ هارمونیکا یا همان سازدهنی به طور کامل پرداختیم. در این مقاله قصد داریم به معرفی یک مدل از ساز دهنی های دوزبانه، به نام ترمولو بپردازیم. اگر به سازهای بادی علاقه مند هستید، پیشنهاد می شود تا پایان این مقاله من را همراهی کنید.
گوش دادن و نواختن موسیقی، از جمله فعالیت های لذت بخشی است که بشر از سالها قبل برای دوری از دغدغه و آرامش به آن پناه برده است.
اجراهای موسیقی میتواند به صورت چند نفره یا تک نفره انجام شود.
در دنیای موسیقی، به اجرایی که توسط چهار نوازنده به صحنه می آید، کوارتت و به اجرایی که توسط دو نوازنده انجام میشود دوئت گویند.
اما بحث اصلی ما درمقاله پیش رو، اجرای تک نفره یا سولو است؛ و به نوازنده ای که به صورت تک نفره در یک ارکستر یا صحنه به نواختن میپردازد سولیست گویند.
نکته مهم این است که برخی از سازها پتانسیل به تنهایی نواخته شدند را داردند، و برخی دیگر اینگونه نیستند.
در این مقاله سعی داریم تا نگاهی گذرا بر این دسته از سازها داشته باشیم.
موسیقی تکنوازی چیست؟
همانطور که بالاتر هم اشاره کردیم، تکنوازی یا سولو به معنای اجرای یک قطعه‌ی موسیقی توسط یک نوازنده است.
در طی قرن های گذشته موسیقی تکنوازی (solo instrumental) به سرعت گسترش پیدا کره است؛ مجموعه ای ازتک نوازی شامل اتود، سونات، پریلود، کنسرتو و بسیاری از اشکال دیگر است که بیشتر تکنوازی‌های تاریخی به شکل سونات و کنسرتو اجرا شده اند.
اغلب اوقات، در موسیقی‌هایی که به صورت گروهی به صحنه می آیند هم بخشی از قطعه به تکنوازی اختصاص پیدا میکند.
برخی از سازها مانند گیتار، ویولن، پیانو، هارپسیکورد، فلوت ، سه تار، و … از جمله سازهایی هستند که به صورت تکنوازی نواخته میشود. در ادامه به معرفی این سازها خواهیم می‌پردازیم.
ویولن، سازی مخصوص تکنوازی
ساز ویلن ساز زهی است، که به وسیله آرشه نواخته میشود و از جمله کوچک ترین سازهای زهی شناخته شده است.
نحوه نواختن ویلن به این صورت است که، نوازنده ساز را روی شانه چپ قرار میدهد و با دست راست آرشه بر روی سیم حرکت میدهد.
یکی از نقاط قوت این ساز داشتن سیم می و قدرت تولید صدا با فرکانس بالا یا سپرانو است.
این ساز به گونه ای است که میتوان هم آن را به صورت انفرادی و هم به صورت گروهی در صحنه اجرا کرد، به گونه ای که آن را شاه سازها گویند
و نقطه قوت دیگرآن، قابلیت اجرا در سبک های مختلف موسیقی از جمله کلاسیک و سنتی ایرانی است.
پیانو سازی مخصوص تکنوازی
پیانو توسط یک کیبورد نواخته می شود، به شکلی که نوازنده پیانو با انگشتان یا انگشت شصت هر دو دست کلید ها را برای ایجاد صدا فشار میدهد و میزان صدای تولید شده از این ساز بستگی به میزان فشاری که انگشت پیانیست بر کلید وارد میکند دارد.
نکته مهم این است که، این ساز مناسب تکنوازی است و بیش ترین دامنه‌ی صوتی را با هشت اوکتاو دارد؛ فرکانس‌های تولید شده توسط این ساز از دامنه‌ی وسیعی برخورد دار است.
بعلاوه پیانوهم، قابلیت نواختن سبک های متفاوت را با ایجاد اصوات دل نشین، دارا است.
اگر از طرفداران سبک فلامینکو باشید، جای خالی این ساز را در گروه های سازهای تکنوازی احساس میکند.
این ساز مانند ویولن، در گروه خانواده‌ی سازهای زهی است و با استفاده از ضربه زدن به سیم نواخته میشود.
نکته مهم در خصوص گیتار کلاسیک این است که، قابلیت نواختن چند نت را به صورت همزمان دارد.
که در اصطلاهح به آن ارپز میگویند.
همین نکته باعث میشود تا قابلیت نواختن به تنهایی را داشته باشد.
فلوت ریکوردر سازی مخصوص تکنوازی
یکی از معروف‌ترین قطعات تکنوازی، که برای فلوت ریکوردر تنظیم شده، تکنوازی فلوت ریکوردر ویوالدی است.
این ساز، در گذشته به صورت انفرادی بیشتر به اجرا در می آمد؛ اما پس از چندی خودش را در گروه های مختلف جای داد.
اخرین سازی که باید به آن اشاره کنیم ساز سنتی ایرانی تار است.
نحوه گرفتن این ساز به گونه ای است که، نوازنده سر انگشت دست چپ اش را روی دستان‌هایی که در طول دسته ساز بسته شده حرکت و با مضرابی که در دست راست دارد به سیم‌ها ضربه میزند.
در پایان
در این مقاله قصد ما بررسی سازهایی بود که برای تکنوازی مناسب هستند، اما این بدان معنا نیست که قابل استفاده در اجراهای گروهی نیستند، بلکه شنیدن آن به تنهایی میتواند برای شنونده جذاب و گیرا باشد.
امیدواریم که این مقاله برای شما قابل استفاه باشد.
در ادامه میتوانید نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید.
ماندولین (به انگلیسی: mandolin) سازی گلابی شکل است که از خانواده سازهای زهی زخمه ای بوده و کوچک تر از ساز گیتار است. نام این ساز در لغت به معنی ماندولای کوچک است. این ساز دارای هشت سیم می باشد که دو به دو باهم جفت شده اند. متداول ترین کوک برای سیم های جفت ماندولین، فاصله ی پنجم می باشد.
ساز تار که از سال های گذشته سازی پرطرفدار بوده، با نواخته شدن توسط بزرگانی چون، استاد حسین علیزاده، استاد جلیل شهناز و استاد محمدرضا لطفی به اوج خود رسید.
تار، ازجمله سازهای زهی مضرابی است، که در ساخت آن از پوست، چوب، زه، استخوان و فلز استفاده می شود.
یکی از چالش های اصلی که برای هنرجویان موسیقی درمسیر یادگیری پیش می آید، انتخاب ساز مناسب هست؛ اما چطور میشود به بهترین تصمیم اقدام نمود؟
یکی از از راه های تسهیل این فرایند شناخت نسبی راجع به شخصیت افراد است.
ساز صراحی سازی آرشه ای و بم خوان است که محدوده صدای آلتوی آن شبیه به سازهای خراسان است. صراحی از خانواده کمانچه و قژک بوده و قابلیت سازهای خانواده ویلن را از نظر نوازندگی و وسعت صدا دارد.
